Đây là kỳ họp rất quan trọng để đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng 6 tháng đầu năm 2023; quyết định những vấn đề quan trọng về mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nửa cuối năm 2023 tạo tiền đề thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu của cả giai đoạn 2021-2025.
Tập trung vào 3 nhóm vấn đề chính như sau:
Vấn đề thứ nhất, về đánh giá kết quả thực hiện các mục tiêu nhiệm vụ năm 6 tháng đầu năm 2023.
Tỉnh ta trải qua năm 2022 với rất nhiều khó khăn, thách thức, bước vào năm 2023 chúng ta kỳ vọng sẽ nhanh chóng phục hồi phát triển kinh tế để bù đắp những thiệt hại, tổn thất do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid -19. Về tổng thể đầu năm 2023 có khởi sắc, song tỉnh ta thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội trong bối cảnh, tình hình thế giới và trong nước có nhiều biến động lớn, phức tạp và khó lường. Chiến lược cạnh tranh giữa các nước lớn, xung đột Nga – Ukraine kéo dài đem đến nhiều hệ luỵ; tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng hàng hoá, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh
Song, dưới sự lãnh đạo tập trung, sâu sát, kịp thời của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, sự ủng hộ, đồng tình của HĐND tỉnh, sự chỉ đạo điều hành, quyết liệt, sáng tạo của UBND tỉnh, sự vào cuộc năng động, sáng tạo trong tổ chức thực hiện của các cấp, các ngành, các địa phương. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh nhà đã phát huy truyền thống đoàn kết của quê hương cội nguồn cách mạng, với bản lĩnh, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên mạnh mẽ, chúng ta đã vượt qua khó khăn, thách thức. Nhiều chủ trương, chính sách được triển khai kịp thời và tổ chức thực hiện tốt để đảm bảo các hoạt động kinh tế - xã hội được duy trì, phát triển ổn định, nhờ đó đã đạt được một số kết quả nhất định.
Những kết quả đạt được là rất tích cực, song với trách nhiệm trước cử tri và Nhân dân; chúng ta phải thẳng thắn nhìn nhận, đánh giá những kết quả đạt thấp đó là: Một số chiêu tiêu phát triển kinh tế chưa đạt mục tiêu Nghị Quyết đại hội Đảng bộ tỉnh đề ra đó là: Tốc độ tăng trưởng kinh tế, tổng kinh ngạch XNK, Thu ngân sách, tổng vốn đầu tư ngoài xã hội ; Tốc độ triển khai dự án Cao Tốc, Các giải pháp về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách hành chính đã được quan tâm nhưng hiệu quả không cao; Đời sống văn hóa tinh thần đồng bào vùng sâu, xa, vùng dân tộc thiểu số còn thiếu thốn, chất lượng khám chữa bệnh ở một số cơ sở y tế chưa cao... . Giải ngân vốn đầu tư công đạt tỷ lệ thấp…trong những năm gần đây các chỉ tiêu này vẫn chưa có sự cải thiện đáng kể. Đây sẽ là thách thức lớn trong triển khai thực hiện nhiệm vụ trong thời gian tới.
Vấn đề thứ hai, về mục tiêu, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2023
Năm 2023, là năm giữa nhiệm kỳ, 6 tháng cuối năm là thời điểm hết sức quan trọng trong việc phấn đấu hoàn thành mục tiêu năm 2023 và của các kế hoạch 5 năm 2021 – 2025. Năm 2023 với nhiều khó khăn và thách thức ngoài dự báo. Tuy nhiên, những khó khăn thách thức đã được Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ chủ động nhận diện và kịp thời đề ra và quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện bằng các chủ trương, chính sách biện pháp ứng phó kịp thời, có hiệu quả. Kinh tế Việt Nam năm 2023 dự kiến sẽ tiếp tục đà phục hồi và tăng trưởng khá so với năm 2022, nhờ đó sẽ tác động tích cực đến kinh tế xã hội của tỉnh Cao Bằng năm 2023.
Với mục tiêu xuyên suốt của kế hoạch phát triển kinh tế xã hội tỉnh năm 2023 là bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; thể hiện được sự quyết tâm, quyết liệt phấn đấu đạt được mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2021-2025, Nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ 19.
Để triển khai thực hiện tốt, hiệu quả các chỉ tiêu kinh tế - xã hội của tỉnh trong 6 tháng cuối năm 2023, tôi đề nghị các cấp, các ngành, địa phương tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Thứ nhất, các cấp, các ngành, địa phương tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên, nhất là các nghị quyết, chỉ thị, đề án, kế hoạch, kết luận của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết Đại hội 13 của Đảng, Nghị quyết Đại hội 19 Đảng bộ tỉnh và Nghị quyết của HĐND tỉnh. Khẩn trương rà soát, xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách cụ thể hóa các chủ trương, định hướng lãnh đạo của Tỉnh ủy, phù hợp với điều kiện thực tiễn, tạo động lực thúc đẩy phát triển các ngành, các địa phương; rà soát các cơ chế, chính sách đã ban hành; nghiên cứu ban hành cơ chế, chính sách mới, huy động nguồn lực xã hội đầu tư phát triển, đảm bảo an sinh xã hội. Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, nhất là về quy hoạch, đất đai, tài nguyên khoáng sản, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng chính quyền điện tử, chuyển đổi số.
Thứ hai, khai thác tối đa tiềm năng, cơ hội, đẩy mạnh phát triển đồng bộ trên các lĩnh vực kinh tế: công nghiệp, nông nghiệp, kinh tế cửa khẩu, thương mại, du lịch, dịch vụ. Đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế, gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và nâng cao chất lượng tăng trưởng; chúng ta phải tập trung cao hơn nữa cho công tác thu hút đầu tư để tạo động lực thúc đẩy phát triển trên các lĩnh vực. Tiếp tục thực hiện nhất quán chủ trương “chính quyền đồng hành cùng doanh nghiệp”. Các cấp, các ngành phải hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư khi đầu tư vào tỉnh. Chúng ta phải tạo niềm tin vững chắc để doanh nghiệp, nhà đầu tư thực sự cảm thấy yên tâm khi đầu tư vào địa bàn tỉnh.
Thứ ba, Tập trung triển khai quyết liệt các biện pháp để thực hiện những chỉ tiêu kinh tế chưa đạt kế hoạch như: Tổng sản phẩm trên địa bàn; thu nhập bình quân đầu người; giải ngân vốn xây dựng cơ bản; thu nội địa; bảo vệ môi trường...Thời gian qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nhưng thực tế các chỉ tiêu kinh tế vẫn chưa có nhiều chuyển biến. Trong 6 tháng cuối năm 2023, tôi yêu cầu các cấp, các ngành bằng mọi biện pháp phải tạo sự chuyển biến mạnh mẽ để cải thiện và đưa các chỉ tiêu kinh tế đạt và vượt kế hoạch đề ra. Đây là nhiệm vụ quan trọng của tỉnh và của tất cả các địa phương.
Đồng thời, chúng ta tập trung cao nhất việc thực hiện tốt 03 nội dung đột phá chiến lược của Nghị quyết Đại hội 19 Đảng bộ tỉnh, đó là: Đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, Phát triển nông nghiệp thông minh, Phát triển kinh tế cửa khẩu.
Thứ tư, Triển khai kế hoạch thực hiện Quy hoạch tỉnh Cao Bằng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 ngay sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tích cực triển khai có hiệu quả thực hiện chương trình hành động của Chính phủ về thực hiện Nghị quyết số 11 - NQ/TW ngày 10/2/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Tiếp tục quan tâm công tác lập, điều chỉnh quy hoạch các đô thị; phát triển bộ mặt đô thị trung tâm. Đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng chương trình xây dựng nông thôn mới, nhất là ở các xã theo kế hoạch đạt chuẩn nông thôn mới năm 2023 và giai đoạn 2021-2025. Tập trung khắc phục những tồn tại, hạn chế, yếu kém trong quản lý khoáng sản, đất đai, môi trường và công tác giải phóng mặt bằng. Thực hiện tốt công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, không để bị động, bất ngờ.
Chúng ta hiểu rất rõ về tầm quan trọng của kết cấu hạ tầng đối với sự phát triển. Những năm qua tỉnh ta đã tập trung nguồn lực đầu tư cho kết cấu hạ tầng, song nhìn chung thực trạng việc triển khai vẫn còn chậm và khó khăn như:dự án Đường bộ cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh, Đường tỉnh 208; nâng cấp cửa khẩu, lối mở biên giới...Tôi đề nghị các cấp, các ngành, các địa phương tập trung cao độ chỉ đạo, đôn đốc, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là về thủ tục đầu tư, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng để đẩy nhanh tiến độ, nâng cao hiệu quả thực hiện đầu tư các dự án. Đặc biệt là chuẩn bị tốt nhất các điều kiện để khởi công dự án Đường bộ cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh trước 3/10/2023.
Thứ năm, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và lâu dài. Trong những năm qua các chỉ số chúng ta đạt được rất thấp, đây là một trong những điểm nghẽn rất lớn của tỉnh ta. Một lần nữa, Tôi yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương phải thật sự nỗ lực quyết tâm để cải thiện môi trường đầu tư, đảm bảo tính ổn định, bền vững, tạo dựng niềm tin vững chắc và hình ảnh tốt đẹp về một hệ thống chính quyền Cao Bằng thân thiện, cởi mở phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Tiếp tục rà soát, đẩy mạnh phân cấp phân quyền; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả công tác. Đặc biệt, cần tập trung nâng cao chất lượng, ý thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức các cấp; trong giải quyết công việc hành chính thực hiện đúng theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ “Làm hết việc, không phải làm hết giờ làm việc”; kiên quyết xử lý, thay thế, điều chuyển công tác những cán bộ không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; có biểu hiện gây phiền hà, sách nhiễu, tiêu cực, làm cản trở sự phát triển và môi trường đầu tư kinh doanh của tỉnh. Chúng ta quyết tâm phấn đấu để cải thiện thứ hạng các chỉ số đánh giá cấp tỉnh.
Thứ sáu, đối với lĩnh vực văn hoá – xã hội:Tiếp tục rà soát, sắp xếp, tổ chức lại mạng lưới cơ sở giáo dục; xây dựng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng; tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, thiết bị đảm bảo yêu cầu nâng cao chất lượng dạy học theo Chương trình giáo dục phổ thông mới. Nâng cao năng lực khám chữa bệnh, năng lực y tế dự phòng tại hệ thống y tế cơ sở; triển khai hiệu quả việc thực hiện thí điểm trạm y tế xã tại một số xã sau sắp xếp đơn vị hành chính tạo điều kiện cho nhân dân khám chữa bệnh thuận lợi hơn. Quan tâm đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất các thiết chế văn hóa, thể thao ở cơ sở; giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc, bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa tạo ra các sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, giảm nghèo bền vững.
Thực hiện tốt các chính sách cho người có công, bảo trợ xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, tạo việc làm, giảm nghèo đa chiều, bền vững. Triển khai hiệu quả 03 chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh.
Thứ bảy, Tiếp tục tăng cường củng cố quốc phòng - an ninh; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh Nhân dân ngày càng vững chắc. Chủ động phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn, kiềm chế, giảm thiểu các loại tội phạm, vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội, không để hình thành các “điểm nóng”. Nâng cao chất lượng công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo; tăng cường tiếp xúc, đối thoại với công dân. Theo dõi, nắm chắc tình hình an ninh trật tự nhất là vấn đề an ninh dân tộc, tôn giáo. Xây dựng môi trường an ninh an toàn đảm bảo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội. Triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 12-NQ/TW, ngày 16/3/2022 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Tăng cường, mở rộng các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế.
Thứ tám, Tiếp tục nâng cao chất lượng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh toàn diện. Các cấp ủy đảng tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền. Thực hiện nghiêm túc, hiệu quả công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp giai đoạn 2021-2026, giai đoạn 2026-2030. Thực hiện quyết liệt, đồng bộ công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, trong đó tập trung triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả chức năng, nhiệm vụ của Ban chỉ đạo Phòng chống tham nhũng, tiêu cực của tỉnh, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác này. Thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành kỷ cương, kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước; khen thưởng, nêu gương kịp thời các cá nhân, tổ chức thực hiện tốt; đồng thời, phát hiện, xử lý nghiêm minh cán bộ, đảng viên vi phạm. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị, xã hội, tăng cường giám sát, phản biện xã hội, phối hợp, tuyên truyền vận động hội viên, đoàn viên và các tầng lớp Nhân dân tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước.
Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh rất mong những ý kiến đóng góp, hiến kế của các vị đại biểu hội đồng nhân dân tỉnh vào những vấn đề lớn, vấn đề khó và những giải pháp đột phá để phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong 6 tháng cuối năm 2023 và những năm tiếp theo.
Vấn đề thứ 3. Về các nội dung nghị quyết mà HĐND tỉnh sẽ thảo luận tại kỳ họp này.
Nội dung, chương trình Kỳ họp lần này, đã được Thường trực Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho chủ trương, định hướng để Đảng đoàn HĐND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo chuẩn bị tổ chức Kỳ họp theo quy định. Trong đó có nhiều nội dung rất quan trọng, quyết định việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2023. Vì vậy, tôi đề nghị các vị đại biểu HĐND tỉnh dành thời gian nghiên cứu, thảo luận, thấy rõ trách nhiệm của cá nhân trong quá trình tham gia bàn bạc, thảo luận, quyết định các nghị quyết, chính sách của HĐND tỉnh, đảm bảo nghị quyết sau khi ban hành có tính khả thi cao, phù hợp với khả năng ngân sách của địa phương, tránh giàn trải, lãng phí nguồn lực góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong năm 2023 và các năm tiếp theo.
Chặng đường phía trước còn nhiều khó khăn; yêu cầu nhiệm vụ là rất nặng nề, thay mặt Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, tôi rất mong HĐND, UBND tỉnh, các Ban của HĐND, các vị đại biểu HĐND; các cấp, các ngành, mỗi cán bộ, đảng viên, chiến sĩ lực lượng vũ trang, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, nỗ lực, quyết tâm, chung sức đồng lòng vượt qua khó khăn, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2023, tạo nền tảng vững chắc cho những năm tiếp theo, xây dựng tỉnh Cao Bằng, ngày càng phát triển, nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.