Hoàn thiện thể chế, tạo đột phá bảo mật thông tin người tiêu dùng trong giao dịch thương mại điện tử
Chiều 3/11, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, phiên thảo luận tại tổ 16 của các đại biểu Quốc hội Đà Nẵng, Cao Bằng, Tuyên Quang về Dự án Luật Thương mại điện tử đã ghi nhận nhiều ý kiến nhằm tạo hành lang pháp lý vững chắc, công bằng và minh bạch cho nền kinh tế số đang phát triển nhanh của Việt Nam. Với những vấn đề cốt lõi như bảo mật thông tin, ngăn chặn việc mua bán, trao đổi, chuyển nhượng thông tin dữ liệu người tiêu dùng; bao quát đối tượng quản lý; siết chặt trách nhiệm xử lý vi phạm và phát triển thương mại điện tử (TMĐT) xanh, các đại biểu đã đưa ra nhiều đề xuất thẳng thắn, mang tính thực tiễn cao.
Theo các địa biểu, dự thảo Luật Thương mại điện tử được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thúc đẩy phát triển TMĐT và tăng cường hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực TMĐT trong bối cảnh xu hướng chuyển đổi số toàn diện và sự phát triển không ngừng của công nghệ đã và đang làm thay đổi phương thức kinh doanh thương mại toàn cầu, đặt ra những thách thức mới cần giải quyết, bảo đảm phát triển bền vững kinh tế số và bảo vệ lợi ích hợp pháp của các bên trong môi trường kinh doanh mới.
Bảo mật thông tin, ngăn chặn việc mua bán, trao đổi, chuyển nhượng thông tin dữ liệu người tiêu dùng
Theo đại biểu Bế Minh Đức, Tỉnh ủy viên, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh, liên quan đến trách nhiệm của người bán trên nền tảng thương mại điện tử trung gian, mạng xã hội hoạt động thương mại điện tử, tại khoản 1, Điều 20 dự thảo quy định “Cung cấp cho chủ quản nền tảng thương mại điện tử thông tin định danh điện tử đối với người bán có địa điểm kinh doanh trong nước; các giấy tờ chứng minh hoạt động hợp pháp đối với người bán nước ngoài”. Đại biểu cho rằng, với quy định này thì nền tảng thương mại điện tử trung gian yêu cầu phải xác thực điện tử danh tính của người bán, áp dụng kể cả người bán mới gia nhập thị trường. Người bán mới gia nhập thị trường chưa thực sự có tác động lớn khi chưa có nhiều doanh thu. Đồng thời, họ cần thích nghi với thị trường mới nên yêu cầu ngay các thủ tục hành chính là chưa phù hợp. Định danh điện tử không phải là cách duy nhất để xác định người bán, mà có thể thông qua số điện thoại đăng ký, tài khoản ngân hàng nhận tiền.
Do vậy, để tạo thuận lợi cho người bán mới gia nhập thị trường, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu sửa đổi theo hướng chỉ yêu cầu xác thực điện tử danh tính của người bán khi người bán đạt đến ngưỡng thu nhập chịu thuế. Ngoài ra, nên bổ sung quy định chủ quản nền tảng thương mại điện tử có trách nhiệm về bảo mật thông tin, ngăn chặn việc mua bán, trao đổi, chuyển nhượng thông tin dữ liệu người tiêu dùng. Đồng thời, bổ sung quy định về áp dụng chế tài đối với nhà cung cấp hàng nhái, hàng giả hoặc hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng tới quyền lợi người tiêu dùng. Khi nhận được khiếu nại của người tiêu dùng về hàng nhái, hàng giả hoặc sản phẩm kém chất lượng, nhà cung cấp phải chịu trách nhiệm bồi thường và hoàn tiền cho người tiêu dùng.
Bảo đảm bao quát về đối tượng quản lý
Về giải thích từ ngữ (tại khoản 1, Điều 3), đại biểu Bế Minh Đức đề nghị bổ sung định nghĩa “Hoạt động thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài”. Theo đại biểu, tại mục 3 Chương III tập trung về nội dung hoạt động thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài, tuy nhiên trong dự thảo Luật chưa có định nghĩa về nội dung này.
Cùng với đó, đại biểu đề nghị bổ sung chủ thể “hộ” tại Điều 2, khoản 17 Điều 3 dự thảo như sau: “Luật này áp dụng đối với tổ chức, hộ, cá nhân trong nước và nước ngoài tham gia hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam”; “Người bán là tổ chức, hộ, cá nhân sử dụng tài khoản trên nền tảng thương mại điện tử để thực hiện hoạt động thương mại". Theo đại biểu đối tượng “hộ” không nằm trong chủ thể “tổ chức”. Việc bổ sung chủ thể “hộ” vào đối tượng áp dụng sẽ bảo đảm bao quát về đối tượng quản lý (điển hình như vụ Ngân 98 hộ kinh doanh lấy tên người mẹ).
Bên cạnh đó, tại Điều 47, đại biểu Bế Minh Đức kiến nghị cơ quan soạn thảo xem xét bổ sung nội dung: “Bộ Công an là cơ quan chủ trì trong việc kiểm tra, thẩm định an ninh mạng đối với sàn Thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài hoặc có lượng người dùng lớn” vì đối với các chủ thể này tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, điều kiện để các đối tượng xấu trong và ngoài nước lợi dụng hoạt động phạm tội xâm phạm đến an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội. Bộ Công an là cơ quan chủ trì, tham gia ngay từ đầu vào khâu thẩm định, kiểm duyệt nhằm kịp thời sàng lọc, phòng ngừa và ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại điện tử của các chủ thể là sàn thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài hoặc có lượng người dùng lớn. Đồng thời thu thập thông tin, dữ liệu phục vụ công tác điều tra khi phát hiện có dấu hiệu tội phạm (lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, giả mạo, buôn bán hàng cấm, hàng giả...) trong hoạt động kinh doanh trên sàn thương mại điện tử.
Bảo mật thông tin, ngăn chặn việc mua bán, trao đổi, chuyển nhượng thông tin dữ liệu người tiêu dùng
Theo đại biểu Bế Minh Đức, Tỉnh ủy viên, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh, liên quan đến trách nhiệm của người bán trên nền tảng thương mại điện tử trung gian, mạng xã hội hoạt động thương mại điện tử, tại khoản 1, Điều 20 dự thảo quy định “Cung cấp cho chủ quản nền tảng thương mại điện tử thông tin định danh điện tử đối với người bán có địa điểm kinh doanh trong nước; các giấy tờ chứng minh hoạt động hợp pháp đối với người bán nước ngoài”. Đại biểu cho rằng, với quy định này thì nền tảng thương mại điện tử trung gian yêu cầu phải xác thực điện tử danh tính của người bán, áp dụng kể cả người bán mới gia nhập thị trường. Người bán mới gia nhập thị trường chưa thực sự có tác động lớn khi chưa có nhiều doanh thu. Đồng thời, họ cần thích nghi với thị trường mới nên yêu cầu ngay các thủ tục hành chính là chưa phù hợp. Định danh điện tử không phải là cách duy nhất để xác định người bán, mà có thể thông qua số điện thoại đăng ký, tài khoản ngân hàng nhận tiền.
Do vậy, để tạo thuận lợi cho người bán mới gia nhập thị trường, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu sửa đổi theo hướng chỉ yêu cầu xác thực điện tử danh tính của người bán khi người bán đạt đến ngưỡng thu nhập chịu thuế. Ngoài ra, nên bổ sung quy định chủ quản nền tảng thương mại điện tử có trách nhiệm về bảo mật thông tin, ngăn chặn việc mua bán, trao đổi, chuyển nhượng thông tin dữ liệu người tiêu dùng. Đồng thời, bổ sung quy định về áp dụng chế tài đối với nhà cung cấp hàng nhái, hàng giả hoặc hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng tới quyền lợi người tiêu dùng. Khi nhận được khiếu nại của người tiêu dùng về hàng nhái, hàng giả hoặc sản phẩm kém chất lượng, nhà cung cấp phải chịu trách nhiệm bồi thường và hoàn tiền cho người tiêu dùng.
Bảo đảm bao quát về đối tượng quản lý
Về giải thích từ ngữ (tại khoản 1, Điều 3), đại biểu Bế Minh Đức đề nghị bổ sung định nghĩa “Hoạt động thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài”. Theo đại biểu, tại mục 3 Chương III tập trung về nội dung hoạt động thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài, tuy nhiên trong dự thảo Luật chưa có định nghĩa về nội dung này.
Cùng với đó, đại biểu đề nghị bổ sung chủ thể “hộ” tại Điều 2, khoản 17 Điều 3 dự thảo như sau: “Luật này áp dụng đối với tổ chức, hộ, cá nhân trong nước và nước ngoài tham gia hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam”; “Người bán là tổ chức, hộ, cá nhân sử dụng tài khoản trên nền tảng thương mại điện tử để thực hiện hoạt động thương mại". Theo đại biểu đối tượng “hộ” không nằm trong chủ thể “tổ chức”. Việc bổ sung chủ thể “hộ” vào đối tượng áp dụng sẽ bảo đảm bao quát về đối tượng quản lý (điển hình như vụ Ngân 98 hộ kinh doanh lấy tên người mẹ).
Bên cạnh đó, tại Điều 47, đại biểu Bế Minh Đức kiến nghị cơ quan soạn thảo xem xét bổ sung nội dung: “Bộ Công an là cơ quan chủ trì trong việc kiểm tra, thẩm định an ninh mạng đối với sàn Thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài hoặc có lượng người dùng lớn” vì đối với các chủ thể này tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, điều kiện để các đối tượng xấu trong và ngoài nước lợi dụng hoạt động phạm tội xâm phạm đến an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội. Bộ Công an là cơ quan chủ trì, tham gia ngay từ đầu vào khâu thẩm định, kiểm duyệt nhằm kịp thời sàng lọc, phòng ngừa và ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại điện tử của các chủ thể là sàn thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài hoặc có lượng người dùng lớn. Đồng thời thu thập thông tin, dữ liệu phục vụ công tác điều tra khi phát hiện có dấu hiệu tội phạm (lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, giả mạo, buôn bán hàng cấm, hàng giả...) trong hoạt động kinh doanh trên sàn thương mại điện tử.
Tác giả: Dương Văn Tường
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là %s để có thể bình luận
Những tin cũ hơn
Thống kê truy cập
- Đang truy cập72
- Máy chủ tìm kiếm2
- Khách viếng thăm70
- Hôm nay4,612
- Tháng hiện tại21,973
- Tổng lượt truy cập10,863,136