Vào cuối năm 2020, giá thép chỉ khoảng 12.000 đồng/kg. Đến nay, giá thép tăng đột biến lên 19.300 đồng/kg (chênh lệch tăng 7.300 đồng/kg, tương đương tăng trên 50%) sẽ làm tăng tổng mức được duyệt của một số dự án, ảnh hưởng đến kế hoạch đầu tư công trung hạn được HĐND các cấp thông qua, ví dụ như: Dự án Phố đi bộ ven sông Bằng, phường Hợp Giang (Thành phố) với tổng nguồn vốn trên 100 tỷ đồng, có chiều dài hơn 800 m, gồm 4 gói thầu, thời gian thi công từ cuối tháng 12/2020 và dự kiến hoàn thành tháng 12/2021. Đây đều là các dự án sử dụng khối lượng thép tương đối lớn (khoảng gần 3.000 tấn thép), thời điểm ký kết hợp đồng vào cuối năm 2020, lúc đó giá thép chỉ khoảng 12.000 đồng/kg, hiện nay tăng 19.300 đồng/kg...
Để các dự án đã và đang triển khai không bị đội vốn nhiều, chậm tiến độ cũng như tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp vào thời điểm giá vật liệu leo thang như hiện nay, Chủ đầu tư dự án sẽ cho rà soát những khối lượng công việc chưa ký hợp đồng hoặc ký hợp đồng nhưng chưa triển khai để xem xét báo cáo cấp có thẩm quyền cắt giảm những hạng mục chưa thực sự cần thiết, cấp bách. Đồng thời, nghiên cứu, đề xuất thay thế vật tư, thiết bị phù hợp, bảo đảm không bị tăng mức đầu tư, song vẫn bảo đảm chất lượng, quy mô của dự án.
Giá VLXD tăng không chỉ ảnh hưởng đến các nhà thầu, chủ đầu tư mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến người dân đang xây nhà hoặc có dự định xây nhà. Ngoài ra, giá VLXD tăng làm cho doanh số bán hàng của các doanh nghiệp kinh doanh, đại lý, cửa hàng bán VLXD bị giảm sút, ảnh hưởng trực tiếp đến việc bán hàng, cung ứng sản phẩm bị trì trệ, doanh thu giảm.
Theo số liệu thống kê của Sở Xây dựng, việc tăng giá thép dẫn đến tăng giá thành các dự án đầu tư xây mới, đặc biệt làm tăng tổng mức các dự án được phê duyệt, các hợp đồng xây dựng đã được ký kết thực hiện trong năm 2020 (chi phí xây dựng, giá gói thầu xây lắp đối với các công trình dân dụng tăng trung bình từ 7 - 10%), gây khó khăn cho hoạt động đầu tư xây dựng.
Trước biến động của giá thép, Sở Xây dựng đã cập nhật kịp thời, bám sát diễn biến giá thép trên thị trường công bố theo tháng để phục vụ việc quản lý chi phí đầu tư xây dựng. Sở có văn bản gửi các sở, ban, ngành, UBND các huyện, Thành phố, chủ đầu tư, các nhà thầu xây dựng trên địa bàn về việc thực hiện các giải pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực của dịch Covid-19 và biến động giá thép đến các hoạt động xây dựng.
Báo cáo UBND tỉnh trình Bộ Xây dựng, đề xuất một số giải pháp như trong trường hợp giá thép còn tiếp tục tăng, ảnh hưởng đến tổng mức đầu tư đối với những dự án được phê duyệt, những dự án đã và đang triển khai thi công thì tiến hành rà soát những khối lượng công việc chưa ký hợp đồng hoặc ký hợp đồng nhưng chưa triển khai, có thể xem xét cắt giảm những hạng mục công việc không cần thiết nhưng vẫn bảo đảm mục tiêu, quy mô của dự án nhằm giảm chi phí đầu tư. Ngoài ra, tiếp tục bám sát giá thị trường, kịp thời công bố để phục vụ công tác lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng.
Việc giá thép tăng đột biến như hiện nay chủ yếu do mất cân đối trong sản xuất, đối ứng cung - cầu, phụ thuộc quá lớn vào nhập khẩu nguyên liệu đầu vào. Thời gian tới, đặc biệt trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, các nhà chuyên môn vẫn dự báo giá VLXD còn biến động khó lường. Do vậy, các doanh nghiệp bán VLXD và nhà đầu tư, chủ thầu, người dân phải chủ động, cân nhắc cũng như tìm các giải pháp đầu tư, xây dựng hiệu quả hơn.